Son zamanlardaki döviz artışından dolayı, ekonomik ve yeni kimliklerle kolaylıkla gidilebildiği için oldukça tercih edilen Gürcistan, bana umduğumdan fazlasını verdi. 8-9 günlük planladığım gezi rotamda sizlerle edindiğim tecrübeleri paylaşmak istiyorum. Hazırsanız Gürcistan gezi notlarıma başlayalım (:
Gürcistan Nerede?
Gürcistan, Güney Kafkasya’da bulunan kuzeyde Rusya, doğusunda Azerbaycan, güneyinde Ermenistan ve güney batısında Türkiye ile komşu. Ayrıca ülkede iki tane ayrı özerk bölge bulunmakta, bunlardan biri Abhazya diğeri ise Güney Osetya. Gürcistan’ın başkenti Tiflis, diğer iki büyük şehri ise Batum ve Kutaisi.
Gürcistan’a Nasıl Gidilir?

Biz giderken Pegasus Havayolları ile İstanbul’dan Tiflis’e geldik. Dönüş biletlerinin pahalı olmasından dolayı Batum’dan dönmek yerine karayoluyla Trabzon’a geçip buradan uçakla dönmeye karar verdik. Tiflis ve Batum’a genel olarak hergün THY, Pegasus ve Atlas Global’in uçuşları bulunmakta.
Ayrıca İstanbul ve Ankara’dan bazı otobüs firmaları da Batum ve Tiflis’e gidebiliyor. Eğer uzun yolu çekerim diyorsanız bu yollada ulaşabilirsiniz.
Diğer seçenekler ise Artvin, Trabzon gibi sınıra yakın şehirlere gidip buradan kara yoluyla Sarp sınır kapısından Gürcistan’a geçmek. Yeni kimliklerle Gürcistan’a rahatça geçebilirsiniz. Ben online check in yapmak için pasaportumu ibraz ettim ve onunla giriş çıkış yaptım. Türkiye’den çıkarken size verilen ufak bir form var, bunu ülkeye dönene kadar yanınızda taşıyorsunuz ve Gürcistan’dan dönerken doldurup gümrük memurlarına teslim ediyorsunuz. Ben pasaportla geçtiğim için bu formu vermelerine rağmen geri almadılar. Gürcistan’a giderken yurt dışı harç pulunuzu almayı unutmayın.
Gürcistan’da Dil
Gürcistan’ın resmi dili Gürcüce. Eski Sovyetler Birliği Ülkesi olmasından dolayı ülkede Rusça’da konuşulmakta. Gördüğüm kadarıyla ülkede İngilizce seviyesi oldukça kötü. Genel olarak sadece gençler İngilizce konuşuyor fakat ülkede çok fazla gençte yok. O yüzden Gürcistan’a seyahat planlıyorsanız, Translate uygulamasından Gürcüce ve Rusça dillerini çevrimdışı indirip yerel insanlarla iletişim kurabilirsiniz.
İşinize yarayacak birkaç Gürcüce kelime;
- Gamarjoba – Merhaba
- Nakhvamdis – Güle Güle
- Diakh – Evet
- Ara – Hayır
- Madloba – Teşekkürler
- Bodishi – Üzgünüm
- Ra Ghirs – Ne kadar?
Genel olarak turistler için ingilizce tabela ve bilgilendirme bölümleri var. Kendi alfabeleri oldukça farklı bu yüzden işinize yarayacak bazı şeylerin yazılışını öğrenirseniz de fena olmaz.
Gürcistan Para Birimi

Gürcistan, para birimi olarak Gürcistan Larisi’ni (GEL) kullanıyor. Bizim gittiğimiz dönemde 17-25 Ağustos 2019, 1 Gürcistan Lari’si yaklaşık 0.43-0.51 Türk Lirası etmekteydi. Para bozdurmak için acele edip tüm paranızı hava alanında bozdurmayın. Şehir merkezinde daha uygun kurdan para bozdurmanız mümkün. Hava alanında kur 0.43 GEL iken şehir merkezinde 0.51 idi. Ayrıca aklınızda olsun, Didube istasyonunda bulunan döviz büroları iyi kurdan çevrim yapıyor.
Gürcistan Tarihi

Gürcistan’ın sınır komşuları Rusya, Türkiye, Ermenistan ve Azerbaycan bu yüzden eskiden beri bu devletlerle toprak bütünlüğünü korumak için mücadeleler vermiş. Zamanında Osmanlı ve İran tarafından bazı bölümleri, daha sonra ise Rusya tarafından Sovyetler Birliği’nde yer alıp birçok milletten etkilenerek bugünkü halini almış. Şuan bağımsız durumda fakat Sovyetler Birliği’nden ayrılmasından sonra oldukça zor zamanlar geçirmiş.
Gürcistan’da Din

Gürcistan’da halkın büyük çoğunluğu Ortodoks Hristiyan, buna rağmen azınlıkta olan Katolik ve Müslümanlarda yaşamaktadır. Benim gördüğüm halkı oldukça dindar. Otobüslerde, dolmuşlarda hep haç figürleri ve birtakım resimler bulunmakta. Bir mezarlık veya haç işareti yanından geçtiklerinde hemen ıstavroz çıkarıyorlar. Ayrıca kiliselere yoğun bir katılım var.
Gürcistan’da Ulaşım
Tiflis Metro Money Kart Kazbegi Dolmuşu (Marshrutka)
Tiflis’e gece saat 3 buçuk civarı indik. Buradan şehir merkezine normal taksiler, otobüs veya uber gibi çalışan yandex taksi ve bolt taksi ile geçebilirsiniz. Normal taksiler hava alanı çıkışında hemen size yapışıp yüksek fiyattan götürmeye çalışıyor. Eğer taksiyle gideceksiniz bunlar yerine yandex veya bolt taksiyi kullanabilirsiniz. Gerekli mobil uygulamalarını indirip hava alanındaki ücretsiz wifi ile çağırmanız mümkün şehir merkezine yaklaşık 20-25 GEL’e götürüyorlar.
En ucuz seçenek ise 24 saat çalışan ve saatte bir kalkan 37(gece kalkan 137) numaralı otobüsler. 0.50 GEL’e yaklaşık 45 dakikalık bir yolculukla şehir merkezine geçebilirsiniz. Otobüste otomattan bilet almak için hava alanında bulunan döviz bürolarından 3-4 TL bozdurmanız yeterli. Fakat bozdurduğunuz paraların 0.10,0.20 veya 0.50 Tetri(kuruş) şeklinde olduğundan emin olun. 2 GEL atmanız durumunda otomat size para üstü değil attığınız ücret kadar bilet vermekte.
Bunun dışında Tiflis’te şehir içinde otobüs, metro ve teleferik gibi ulaşım araçlarında kullanmak için Metromoney kart(Akbil – 2 GEL) almanız gerekiyor. Bu kartı Batum’dan Sarp sınır kapısına geçerken de kullanabildik. Bir kart alıp birden fazla kişi için dolum yapıp kullanabiliyorsunuz. Şehir içinde tek yön ulaşım genel olarak 0.50 Tetri.
Diğer alternatifler marshrutka(dolmuş) ve taksiler. Turistik yerlere ulaşmak konusunda çok fazla sıkıntı çekmeyeceğiniz bir yer Gürcistan. Marshrutkalar ile şehirler arası uygun fiyatlara ulaşım sağlayabilirsiniz. Tiflis’te dolmuşlar Didube otobüs istasyonundan kalkıyor. Buraya metro ile kolayca ulaşabilirsiniz, ineceğiniz durak Didube. Bu istasyondan dolmuşlarla Kazbek, Kutaisi, Batum gibi birçok yere gidebilirsiniz.
Tiflis’ten Batum’a gibi uzun yollar için treni de tercih edebilirsiniz. Hem fiyatı uygun hem de daha konforlu gidebileceğiniz güvenli bir seçenek. Biz Tiflis’ten Zugdidi’ye geçmek için gece trenini kullanacaktık fakat planımız değişince dolmuşlarla geçmeye karar verdik. Gürcistan Tren Yolları sitesine buradan ulaşabilirsiniz.
Gürcistan’da benzin fiyatları da bize göre daha uygun, litresi yaklaşık 2-2.5 GEL arasında. Bu yüzden araba kiralamayı düşünenler için avantajlı olabilir.
Biz bazı rotalarda ulaşım olmadığından dolayı otostop çektik. Otostop konusunda yabancılarda genel olarak iyi şekilde bahsetmişti. Kendi deneyimim fena değil yönünde. Kırsal kesimde genelde köylüler oldukça yardımcı oluyorlar.
Gürcistan’da Konaklama

Bizim rotamızda birçok dağ yürüyüşü bulunduğundan yanımıza çadırımızı da aldık. Bu şekilde daha esnek kararlar almayı planladık. Her ne kadar önceden plan program yapsakta bazı yerler fotoğrafta, videoda göründüğü gibi olmayabiliyor. Bazı yerleri çok severken bazı yerleri sevmiyoruz. Bu yüzden çoğu yerde kalmaya gittiğimiz zaman karar verdik. Çadır bu bakımdan oldukça esneklik sağlıyor.
Batum’da kaldığımız M55 Hostel Hostelin en beğendiğim kısmı her yatakta priz, ışık ve perde olmasıydı (:
Gittiğimiz yerler genelde doğanın içinde olduğu için hemen çadırımızı kurup kalabiliyoruz. Önceki seyahatlerimde genelde kalacağım yerleri hep önceden planlayıp gitmiştim. Bu benim içinde yeni bir deneyim oldu. Yurt dışında çadır deneyimini hiç yaşamamıştım. Bu şekilde plansız hareket etmek seyahatimize ayrı bir esneklik kattı. Bu tür doğa faaliyetlerini bundan sonra bu şekilde yapmaya karar verdim 🙂
Booking.comOnun dışında bazen gitmek istediğimiz noktalara geç saatte vardık veya duş alıp, çadırla uğraşmak istemediğimiz zamanlar oldu. Bu gibi durumlarda hostel veya guesthouse’larda kalarak o geceyi geçirdik. Kaldığımız yerlerin linkini ve ucuz konaklamanız için aşağıda bazı paylaşımlar yapacağım.
Batum – M55 Hostel 1 gece
Roshka – Guesthouse 1 gece (Burada kaldığımız yerin internette adresi yok maalesef)
Mestia – Mziuri Guesthouse 3 gece (Kamp)
Kazbegi, Juta – Zeta Camping 1 gece (Kamp)
Zugdidi – My Moon Hostel 1 gece
Daha önce bir yazımda bahsettiğim ucuza konaklama yöntemlerine göz atmak isterseniz buraya tıklayın.
Gürcistan’da Yeme İçme
Adjarian Khacapuri – Yumurta, peynir ve tereyağı bulunuyor. Imeruli Khacapuri – İçinde ve dışında sadece bulunuyor.
Gürcistan mutfağı bize göre pek zengin değil, damak tadı da bize pek yabancı sayılmaz. Yemeklerinde hamur işi, yumurta, peynir ve patates fazla yer alıyor. İnsanları da bu beslenme çeşidinden dolayı genel olarak kilolular. Et yemeklerinde genel olarak kişniş kullanıyorlar. Halk genel olarak fakir olduğundan daha çok ucuz olan hamur işlerini tüketiyor. Yemek porsiyonları bize göre oldukça büyük. Bu yüzden sipariş vermeden sorarsanız doğru yönlendirmede bulunabilirler. Ekmek, ketçap, mayonez gibi şeyler için yemeklerde ek ücret alınıyor.
Khachapuri yemeklerinin genelde baş köşesinde, ekmek olarakta tüketiliyor. Peynirli, yumurtalı ve etli çeşitleri mevcut kendi damak tadınıza uygun olanını seçebilirsiniz.
Khinkali, Gürcü mantısı olan bu yemek bizim mantımıza göre oldukça büyük ve 4-5 parçasıyla doymanız mümkün.
Litrelik Doğal Maden Suyu Natakhtari Marka Limonlu Gazoz
Bunlar dışında pek lokal yemeklerinden yemedik. Gürcistan’da genel olarak musluk suyu içiliyor. Tadı fena değil. Ülkede çok fazla doğal kaynak suyu var. Bu da satılan su ve sodalara yansımış durumda. Suyun yanında, limonlu suda satılmakta. Onun dışında ülkede kola tüketimi çok fazla ve reklamı birçok yerde yapılıyor. Herkesin elinde neredeyse hep kola var. Biz kendi lokal gazozları olan Natakhtari marka gazozlara bayıldık. Gittiğinizde muhakkak deneyin diyeceğim şey bu gazozlardır. Armutlu, limonlu, aloaveralı ve değişik birçok çeşidi bulunuyor. Birkaç denemeden sonra kendinize en uygun olanına devam edebilirsiniz. (:
Gürcü Halkı
Zugdidi’de Sovyetler zamanından kalan binalar
Gürcistan bize göre oldukça fakir bir ülke, seyahat süresince gözlemlediğim her şehirde yaşlı nüfus aktif olarak hala çalışıyor. Ülkede dilenen insan sayısı da oldukça fazla. Şehirlerde yaşayan insanlar mutsuz gibi ve genel olarak pek sabırlı değiller. Bu konuda bizim İstanbul halkına oldukça benzer özellikler gösteriyorlar.
Gittiğimiz köy ve kırsal kesimlerde ise insanlar sıcakkanlı olmasa da muhabbet ettiğinizde genelde açılıyorlar. Otostopta bizi alan insanlar genelde köylü olanlardı. İnsanlar sıcakkanlı olmasa da yardımsever diyebilirim. Koydukları mesafeye rağmen ben Gürcü halkını epey sevdim. Sovyetler Birliği’nden çıktıktan sonra ülkede neredeyse çivi bile çakılmamış. Gürcistan’da büyük şehirlerin dışına çıkanlar demek istediklerimi daha iyi anlayacaklar. Evler oldukça eski, bazı kaldığımız yerler bile harabe tarzı yerlerdi.
İnsanların tokalaşması size garip gelebilir, onlar tek yanaktan öpüşüyor. Genel olarak bizim gibi selamlaşıyorlar. İnsanlar sert ve kaba görünüyorlar. Bazı ufak yerlerde ters bakışlara maruz kaldık fakat böyle insanlar her ülkede illa ki oluyor. Ülkede insanlar konusunda kötü bir izlenime kapılmadım. Dikkatimi çeken farklı bir şey de mezarlıklarda, mezar taşlarında ölen kişilerin fotoğraflarının olması.

Gürcistan Gezi Rotamız
Yazının başında da belirttiğim gibi biz gezimize Tiflis’ten başladık. Rotamızda bulunan yerleri ayrı yazılar şeklinde yazacağım Aşağıda sadece gezi taslağımızda gezip gördüğümüz yerlere kısaca değineceğim. Sırasıyla;
Tiflis

Şehir merkezi ve eski şehir bölgesini gezip, Sameba Kathedrali’ne gittik. Buradan Narikala Kalesi’ne çıkıp şehrin yukarıdan manzarasına izleme fırsatı bulduk. Onun dışında Tiflis’te çok fazla vakit geçirmeden Stepantsminda’ya çıktık.
Stepantsminda, Kazbegi

Stepantsminda’ya çıkarken Ananuri, Zhinvali ve Gudauri’de durarak kısa molalar verip, buralardaki manzara ve görülmesi gereken yerleri gördük. Stepantsminda’da Kazbek Dağı’yla bütünleşmiş olan Gergeti Kilisesi’ni gördük ve Kazek Dağı eteklerinde yürüyüş yaptık ve Gveleti Şelalesi’ne gittik.
Juta – Roshka, Kazbegi

Stepantsminda’dan sonra Juta’ya giderek buradaki meşhur Juta – Roshka yürüyüşünü gerçekleştirdik. Rota üzerinde bulunan Abudelauri Gölleri’ni gördük.
Kutaisi
Martvili Kanyonu Martvili Kanyonu
Planımızda görmek istediğimiz daha fazla şey olmasına rağmen zaman ve ulaşım sorunundan dolayı hepsini gerçekleştiremedik. Sadece Martvili Kanyonu’na gidebildik.
Zugdidi
Zugdidi’yi genel olarak pek gezme şansımız olmadı. Mestia’ya giderken ve dönerken burada biraz süre geçirdik. Dönüşünde bir gece burada konakladık.
Mestia, Mazeri, Ushguli – Svaneti Bölgesi

En fazla vakit geçirdiğimiz bölge Svaneti oldu. Sırasıyla ilk gün Koruldi Buzul Gölleri ve Ushba Buzulu’na bir yürüyüş yaptık. İkinci gün Mazeri’ye giderek, harika doğasını ve Shdugra Şelale’sini görmüş olduk. Son günümüzde ise Ushguli’ye giderek Shkhara Buzulu ve Romisghele Gölü’ne bir yürüyüş yaptık.
Booking.comGüzel geçen bir haftanın ardından bize kalan güzel anılar, fotoğraflar ve tecrübeler oldu. Aklınıza takılan şeyleri yorum bölümünden sormayı unutmayın. (:
Sevgiler!